Sharepoint een zegen of een vloek? #AIN020

Laat een reactie achter

Het Amsterdams informatiennetwerk AIN heeft 9 juni 2011 een Sharepoint sessie, gehost door Deloitte.

Steeds meer organisaties zetten SharePoint in om de interne communicatie te stroomlijnen. Wat biedt dit veelzijdige platform en hoe optimaliseer je het gebruik ervan? Welke rol kunnen informatieprofessionals daarbij vervullen? Wat zijn de punten waar je op moet letten?

Een drietal sprekers treden op, de eerste van de drie is getiteld  “Sharepoint een zegen of een vloek?” : een Skype-contact met Daan Boom van het ICIMOD  vanuit Katmandu, Nepal.

16.00-16.30 Eerst aan de koffie.
Volle bak, 60 belangstellenden, grappig dat ik er bijna niemand van ken, al woon en werk ik al 30 jaar hier.
Zo’n verbinding opzetten is nog een gedoetje. Gelukkig is er een gasten-wifi.

16.30 opening.
Tineke IJtsma heet ons welkom, 2 nieuwe bestuursleden AIN.
Peter Evers heeft 1 sheet over Sharepoint (Intranet Focus Impact of SP 2010 on the world of Information management) : in veel gevallen komt het er gewoon, en  Informatiespecialisten hebben daar geen zeggenschap over.

16.30 Daan Boom

Hij is goed te verstaan. KM in heel Katmandu bestaat uit (extern) 2 personen.
Daan vertelt wat over zijn organisatie: is daar 4 jaar gestationeerd.

Wat ze daar doen: Informatietechnologie / leren en praktijk ervaringen bundelen / communicatie / geo-informatie. De onderwerpen waar ze zich mee bezig houden zijn Waterbeheersing, Biodiversity, en Armoedebestrijding.
Ze werken  daar met 57 man aan KennisManagement.

Vanuit pragmatische overwegingen heeft Daan voor SP gekozen: out-of-the-box, in begin weinig ICT support nodig en relatief goedkoop. Ze werken nog met versie 2007. Als kennismanagementsysteem is het vrij matig, maar voor projectwerk is het goede tool; de vakmensen zijn erg tevreden, en het werkt relatief intuïtief.

Een van de problemen is dat men vaak een eigen browser wil gebruiken: Firefox of Chrome. om gewoon te tonen gaat dat wel, maar het werkt niet echt lekker.  Zowel in de 2007 als in  de 2010 versie heb je dus echt IE nodig, anders heb je de volledige functionaliteit niet.

Tegen SP als documentmanagement systeem pleit dat het systeem documenten in silo’s / folders oplaadt; eigenlijk hetzelfde als een fileserversysteem. Dat beperkt meteen de navigatie: om naar andere onderwerpen te komen is een behoorlijke navigatie nodig en als je een uitgebreid foldersysteem hebt is dat niet gemakkelijk.
Ook de Trefwoorden werken onvoldoende in 2007: dat maakt je wel  verplicht de folderstructuur te gebruiken.

Metadata
Als je velden niet verplicht maakt vullen mensen de metadata niet in: vindt iedereen te lastig. Alle projectinformatie vind je terug in foldergroepen: dat is de gemakkelijkst manier voor vakmensen om hun informatie terug te vinden.
In 2010 is dat ondervangen, maar daar heeft Daan nog geen ervaring mee.
Jongeren zijn wat eerder geneigd tot metadata te gebruiken dan de oudere generatie.

Voordelen voor het werken met  SP zijn: het werkt naadloos met andere officeprogramma’s samen, je kunt documenten  meteen aanmaken met de metadata die er dan al inzitten wanneer je uit een bepaalde folder start. Maar ook dat werkt niet zoals t zou moeten: de meeste mensen werken liever off-line en slepen later de documenten in de folders, en dan mis je dus de metadata.

Vanuit knowledge sharing opzicht kun je allen maar t beste eropletten dat namen duidelijk zijn.

De Wiki’s en Blogfunctionaliteit is erg omslachtig. Het zou voor blogs iets beter zijn in 2010, maar nog steeds niet echt goed.

een ander nadeel van SP is dat je  zoveel out of the box applicaties kunt gebruiken dat je door de bomen het bos niet meer ziet.

Backups in SP maken is heel omslachtig, zeker als je samenwerkt met anderen: dat vergt erg veel IT ondersteuning en op internet zijn betere systemen aanwezig voor collaborative work. Zeker als je veel extern gaat samenwerken kun je beter niet voor SP kiezen.

vraag:ga je nou echt minder emailen met SP?

antw: nee. We hebben wel de shared drives waar mensen documenten op konden dumpen afgesloten, dat heeft nogal commotie opgeleverd.

Introductiecursus Sharepoint voor Informatieprofessionals GO middag

2 Reacties

vervolg van het ochtendprogramma

Samenwerken in sites
Bibliotheken en lijsten komen samen in sites: een site is opgebouwd uit pagina’s.
Een pagina bestaat uit bibliotheken, lijsten en webonderdelen.
Siteacties > site-instellingen. Hier stel je bijv in wie toegang heeft tot je site: personen en groepen. Groepen aanmaken zit op een hoger niveau. Jijzelf kunt gebruikers toevoegen. Er zijn Lezers (alleen lezen), Gebruikers/Leden (documenten toevoegen) en Eigenaren (webonderdelen aanpassen).
Er zijn heel erg veel kolommen al aanwezig: hier kun je er maken die je via de lijstinstellingen of bibliotheekinstellingen aan je eigen weergave kunt toevoegen vanuit de optie ‘Bestaande sitekolom toevoegen’ .

Lijsten
Een lijst is een soort documentbibliotheek, maar zonder de bestanden die je er aan koppelt: aan een lijst koppel je items, geen documenten, maar verder zien er wel soortgelijk uit.
Lijsten zijn o.a.:

  • takenlijst
  • aankondigingen
  • nieuwsberichten
  • discussielijsten
  • agenda
  • contactpersonen
  • links

Voor een lijst heb je lijstinstellingen: voor versiebeheer en kolommen bijv. Welke kolommen er komen te staan is afhankelijk van de soort lijst die je maakt.
In- en uitchecken is typisch voor documenten, dat zie je hier niet.
Er zijn ook lege lijsten: die kun je zelf helemaal maken, maar het is gemakkelijker een standaard te nemen en die aan te passen door er dingen uit te slopen.
Om een lijst toe te voegen aan een pagina, ga je naar die pagina, klik op siteacties en (bovenaan) Invoegen > Bestaande lijst >  <klik lijst aan> Toevoegen.
Je kunt ze omhoog en omlaag slepen om het naar je zin te maken.

Weergaves
Kun je aanpassen bv op de homepagina kun je alleen de laatste 5 items van je nieuwsberichten neer te zetten. Dat kan verwarrend zijn en men kan zich afvragen waar de rest van de documenten is: dit los je op door de naam van de  weergave te veranderen in bijv: ‘ Laatste 5 documenten’.
Je kunt een andere dan de standaard weergave maken bij de Lijst> Lijstinstellingen.  Als je er ene gemaakt heb ga je naar je homepagina van de  teamsite pagina, je klikt op de editknop van de betreffende lijst en kiest voor een andere weergave.
Let wel: als je een eigen gemaakte weergave later weer aanpast, moet je eerst op elke teamsite (!) waar je die in gebruik had een willekeurige andere weergave kiezen en daarna weer terug naar de aangepaste voorkeur weergave voor hij de gewijzigde versie oppikt …  😦   (daar word je ook niet vrolijk van).

Inhoudstypen
Bij de documentbibliotheek kun je de inhoudstypen definiëren. Het is belangrijk -en lastig- om dat al van te voren in te richten. Als je dat goed doet heb je er later veel profijt van.
Kan zowel op site niveau als op hoogste niveau vastgesteld worden. Standaard is de optie Inhoudstypen uitgezet, dus dat moet je -per bibliotheek- aanzetten: dat doe je door ‘beheer toestaan’ op Ja zetten. Het daadwerkelijk aanmaken zit onder de site-inhoudstypen: net zoals de sitekolommen is dat al vaak voorgekookt.
Meestal koppel je per bibliotheek een aantal inhoudstypes, maar dan moet je dus dat beheer wel eerst toestaan.

Beheerde trefwoordenlijsten
Sharepoint 2010 heeft mooie mogelijkheden voor taxonomieën, en folksonomy, al is t niet perfect.
Tagging kun je aanzetten: dat heet hier ‘ondernemingstrefwoorden’.  Die moet je dus enablen bij Bibliotheek > Bibliotheekinstelling> Instellingen voor ondernemings-metagegevens en trefwoorden.
Je moet dat per bibliotheek instellen, maar de IT kan dat voor de gehele site aangeven.
Alle termen die je hier invoegt onthoudt hij, over alle bibliotheken bij elkaar; zodra je bij een document begint te typen geeft hij suggesties op basis van de eerste letter.
Je kunt de lijsten opschonen, maar reeds gegevens tags blijven bij het document. Als ze uit de lijst zijn, worden ze dus ook niet meer gesuggereerd.
De taxonomie optie vind je bij Site beheer > Site-instellingen > Termenopslag beheren  en hij heet: ‘Managed Metadata Service’. Je maakt een groep aan met daarbinnen een termenset en daarbinnen termen.
Een termenset is bijv een regio. Aan een term zelf kun je synoniemen en/of een Scope Note hangen, een term mag op meerdere plaatsen voorkomen.
Je koppelt op niveau van een termenset.
Als je een item aan een lijst, of een document aan een bibliotheek toevoegt krijg je bij het opslaan een vakje voor die trefwoorden of taxonomie-items en wanneer je daarin begint te tikken krijg je een suggestie.  Tik je het synoniem, dan komt hij ook met de juiste term.
Je kunt een eigen lijst invoeren via Excel.
Eenmaal ingevoerde termen kun je wel wijzigen in de beheerssite, maar ze blijven aan de documenten zelf hangen.  Je kunt ze ook niet verwijderen en/of zoek/vervangen. (Waarom nemen ze niet een informatiespecialist in dienst bij Microsoft he …)

Sitenavigatie
Linksboven heb je een mappenstructuur (sic!) icoontje waar je naar de ‘home’ kunt komen. Zo kom je op de onderliggende teamsites die de bovennavigatie vormt, genaamd de  ‘bovenste koppelingsbalk’.  De teamsites waar je bijkunt zie je dan: als je daarop klikt kom je op onderliggende teamsites en bibliotheken.
De volgorde waarin die gepresenteerd worden kun je aanpassen via Team site > Site instellingen > Uiterlijk > Bovenste koppelingsbalk.
Die bovenste koppelingsbalk kun je laten overerven bij andere teamsites
Linkernavigatie kun je ook aanpassen: dat onderscheid in lijsten en bibliotheken is voor de gebruiker helemaal niet interessant.
Advies: voeg ze samen.
Siteacties > Site-instellingen > Uiterlijk > Snel starten
Dan kun je bijv ‘Lijsten’ veranderen in ‘Overzichten’ . Of de Lijsten bij de Bibliotheken toevoegen: afhankelijk van wat je handig vindt.
Voor elke site (of teamsite?)  moet je dat afzonderlijk doen.
Linksonder in de navigatie vindt je ‘Alle site inhoud’ : ook wel handig als je niet meer weet waar welke bibliotheek stond.
Structuurweergave staat standaard uitgeschakeld, maar die kun je wel inschakelen. Is niet aanpasbaar. Laat de inhoud van de gehele site zien: volgens mij heet dat ene site-map …
Als je een taxonomie hebt kun je die in de linkernavigatie opnemen en uitklappen.
Toegekende tags kun je toevoegen aan de taxonomie via ‘verplaats’.

Sleutelfilter werkt iets anders: is eigenlijk zoeken in de taxonomie. Zoekt maar op 1 term, combinaties zijn niet mogelijk, en ‘Explode’ al helemaal niet.

Tips:
Versienummer in kolommen krijg je via  Bibliotheekinstellingen > weergave > alle documenten.
Als je een kolom hebt aangemaakt in de lijst: ga naar weergave, daar kun je hem dan aanvinken.
Onder ‘Alle site inhoud‘ vind je vaak items terug die je kwijt bent en die ergens zweven.

NB
Veel organisaties die van 2007 overgaan naar 2010 vinden het gemakkelijker om het helemaal opnieuw op te zetten dan om te migreren …

Introductiecursus Sharepoint voor Informatieprofessionals GO ochtend

2 Reacties

De GO opleidingen zijn met een nieuwe cursus begonnen: Introductiecursus sharepoint voor informatieprofessionals.  Eind van het jaar wordt deze gevolgd door Haal meer uit Sharepoint.  Maar laten we bij t begin beginnen.

De GO heeft sinds mei een nieuw gebouw in Voorburg betrokken: bij KBenP. Het ziet er allemaal heel mooi uit en gelukkig hebben ze DE koffie 😉 . Een hands-on cursus wordt het, met 11 deelnemers en Joyce van Aalten als docent. Joyce ken ik al van de  ZIN bijeenkomst.
Eerst even insjekken bij foursquare … er is nog niemand eerder ingesjekt -bij de GO althans- dus een plaats toevoegen.

Zal proberen te bloggen, maar met hands-on lukt dat mogelijk niet zo goed, we zien wel.

Sharepoint is een platvorm waarop je een DMS kunt bouwen, een intranet kunt inrichten en kunt samenwerken.  Het is in  feite een doos lego maar  zonder gebruiksaanwijzing. Wel van belang om vooraf na te denken hoe je het gaat inrichten. Als je eenmaal hebt opgebouwd wordt het heel lastig om achteraf nog een laag toevoegen. Er is niet een beste manier om het in te richten.

Sharepoint kan van alles wat -al zijn er op onderdelen vaak wel betere systemen- en dat van alles wat is juist de kracht.

  • Document management. Een echt DMS gaat vaak verder dan Sharepoint kan
  • Samenwerken in teams
  • Enterprise search (Fast zoekmachine levert wel op maar kost extra geld)
  • Web content management (intranet en websites)
  • Record management
  • Business intelligence

Afhankelijk van hoe je het inricht krijg je een goed systeem …

Versies
Verbeterd in 2010 tov 2007 is: office integratie, interface -dat lint, taxonomieën en tagging, zoekfunctionaliteit. Met name die metadata opties zijn een stuk verbeterd ten opzichte van 2007.
De 2010 versie is er in een foundation en een serverstandard/enterprise versie. Een mooie tabel met vergelijkingen vindt je op: SharePoint 2010 Feature Comparison (SharePoint Foundation 2010 Vs SharePoint 2010 Standard/Enterprise)

Documenten
In de documentbibliotheek zie je aan icoontje wat het voor soort document is, de eigenschappen kun je via pijltje rechts van titel opvragen.
Je kunt ze meteen openen en bewerken, voor zover het office documenten zijn. Met uitchecken zet je hem even vast zodat een ander het niet kan bewerken: lezen kun  je het wel.
PDF wordt niet standaard ondersteund in Sharepoint: is wel aan te passen door een extra pack te installeren. Je moet PDF  eerst opslaan en dan kun je hem openen.
Nieuw document openen in de teamsite zelf: niet eerst Word openen en dan document maken en opslag plaats kiezen.
‘Opslaan als’ <een andere naam> in dezelfde teamsite kan wel, maar dan moet je de plaats van de server wel zoeken via Windows.

Mappenstructuur.
Waarom kopiëren we de mooie mappenstructuur niet naar Sharepoint?
In mappen structuren ben je snel de weg kwijt waar je zit.
In Sharepoint heb je juist de metadata die je helpt om dat goed in te richten: in de mappenstructuur moet je kiezen voor een bepaalde plaats van opslag, via metadata kun je het koppelen aan meerdere ‘insteken’.
Hoe krijg je mensen zover dat ze afzien van die mappenstructuur? Klein beginnen, laat het in een project zien dat het goed werkt met de metadata.  Dat vasthouden aan de mappen is een cultuuromslag die moeilijk te overwinnen is, je krijgt het er bijna niet uit.  Adviseer ze wel om vooral niet teveel te nesten.
Je kunt het aanmaken van mappen wel uitzetten, maar niet beperken tot een beperkt aantal niveaus.

Bibliotheken
Als je de juiste rechten hebt, kun je ook instellingen aanpassen: bijv versiebeheer. Standaard worden er geen versies bijgehouden, maar je kunt ervoor kiezen ook met versies (primair)  en zelfs concept (secundaire) versies te werken.  Waar je wel op bedacht moet zijn: als alle  versies bewaard  blijven dat er gigantisch veel kunnen zijn.  Als je dit heb aan gezet zie je dat ook in je overzicht, en ook wanneer je een document wilt bewerken kun je aangeven als welke versie je dit wilt bewaren.
Al dan niet uitchecken kun je hier verplichten.
Als een document is uitgecheckt moet je er wel om denken dat weer in te checken: aan het groene pijltje in het overzicht kun je zien dat het uitgecheckt is. Een uitgecheckt document blijft wel gewoon in dezelfde map staan, komt niet in je eigen documentenbibliotheek. Via ‘Bestanden beheer waarvan geen ingecheckte versie bestaat‘ kun je zien welke dat zijn en kun je ook eigenaar worden van een selectie: daarmee kun je als beheerder een document dat iemand anders heeft uitgecheckt terugzetten.

Kolommen
Aanmaken kolommen: bibliotheken > bibliotheekinstellingen > aanmaken bibliotheekkolom.
Via de optie kolommen kun je allerlei zaken aanklikken die je wilt zien. Als ergens voor kiest en dat aanklikt aanklikt krijg je detail menu waarop je voorkeuren wilt aangeven. Je kunt hier ook zelf een eenvoudig keuzemenuutje maken, dat je later kunt aanpassen.  Wees er wel op bedacht dat dat niet retrospectief voor eerder ingevoerde documenten  geldt.
Achteraf wijzigen in de documenten kan ook niet: dat kun je wel in een taxonomie regelen.
In de kolom: met als optie ‘Beheerde metagegevens’  leg je de koppeling met de taxonomie.

Bibliotheken aanmaken
Site acties: nieuwe documentbibliotheek > naam geven.
Er zijn verschillende smaken bibliotheken: afbeeldings- formulieren- documentenbibliotheek, maar ook een wikipaginabibliotheek.
Die maak je binnen een teamsite.
Bibliotheek = een verzameling documenten die dezelfde eigenschappen hebben.
Als je een nieuwe gemaakt hebt komt die links in de navigatie op je teamsite te staan.

Inhoud
Wat zet je in Sharepoint: niet alle kleine memo’s, beoordelingsgesprekken e.d.
Nadenken over doel van Sharepoint: wat gaat er wel in, wat niet. Bijv. alleen projectdocumenten.
Wat je niet moet doen is alles migreren.
Door de zoekmachine zou je ertoe kunnen komen om juist wel meer erin te zetten.

… en nu gaan we zelf aan de slag, straks verder …

Literatuur

Sharepoint 2010: metadata voorzieningen

3 Reacties

Maarten van den Dungen, Information Worker Consultant bij Macaw

SharePoint kan gezien worden als een uitgebreid platform met standaard een heleboel mogelijkheden aan boord. Het bevat bijvoorbeeld een integraal
document management systeem, inclusief versiebeheer, in- en uitchecken, inhoudstypes en metadata voorzieningen die het zoeken naar de informatie weer kunnen vergemakkelijken en de traditionele  mappen’-issues kunnen oplossen.
Het venijn zit hem alleen in de staart van deze zin, bij het woord ‘kunnen’.
Namelijk, ondanks dat het SharePoint platform verhoudingsgewijs eenvoudig uit te rollen is en alle out-of-the-box mogelijkheden snel en zonder relatieve zware IT inspanningen gebruikt zouden moeten kunnen worden, constateren we dat SharePoint projecten, eenmaal in productie, in het begin vaak goed gaan, maar dat na verloop van tijd de groei dusdanig explosief is, dat er problemen ontstaan.

De Macaw Sharepoint blog en zijn Twitter account

—————–

Maarten gaat demo’s geven

  • werken zonder metadata (en waarom je dat niet moet doen)
  • informatie met veel metadata
  • dossiers
  • eindgebruikers centraal

Opbouw in lagen van van onder naar boven

  • Operating system
  • Sharepoint 2010
  • Content type hub  (laag waar alle metadata ed gedefinieerd wordt. Abstractie laag. Lagen die daarboven zitten kunnen er gebruik van maken: 1 plaats waar je het definieert, wordt doorgevoerd op alle andere plaatsen.  Is nieuw in 2010)
  • Portal-teams-samenwerking – kennis – dms-archief
  • zoeken en vinden

Meteen al bij implementeren moet je een ‘content type hub’ invoeren: las je dit meteen niet zo doet, dan kun je niet meer terug: die content type hub kun je later  wel aanvullen, maar als je hem niet hebt aangemaakt heb je een probleem. Dat is ook een van de redenen dat omzetten van 2007 naar 2010 zo’n probleem wordt.

Sharepoint zonder metadata
Als je een bibliotheek aanmaakt in SP zie je je documenten met ongeveer dezelfde data als je in de Windows verkenner ook ziet: dat is de standaard metadata die aan een document hangt (titel, datum, grootte ed). Als je op deze manier heel veel documentbibliotheken hebt is de toegevoegde waarde van SP nihil. Dan kun je net zo goed een fileserver systeem gebruiken.
Zonder extra metadata  kun je alleen filteren op dit soort standaard data (titel, grootte) of ze daarop sorteren maar meer kun je niet. Het enige is dat je iets gemakkelijker kunt dan de gewone verkenner is zoeken in alle documenten.

Sharepoint met meer metadata
Je kunt allerlei metadata formuleren bv taal, rating, classificatie, trefwoorden etc. Als je dat doet, kun je ook een metadata navigatie aan de rechterkant krijgen wat je ook wel ziet met die cluster-zoeksystemen. Zo kun je snel filteren: de reviewed documenten bv. eruit halen.
Door metadata die je toevoegt kun je ook ‘views’ toevoegen en binnen die views dingen zoeken. Zo kun je snel en gericht mensen documenten laten zien/vinden.
Dat komt ook terug in de search: SP weet in de zoekmachine dat een eigenschap van een document bv de Taal is, endaarop kun je verfijnen.
In de lijst wordt niets met de content gedaan: de search kijkt echt in de documenten zelf.

Toevoegen document
Als je een document toevoegt of  uploadt vraagt het systeem welke metadata je wilt toevoegen. Je kunt dee velden verplicht maken of niet. en je kunt een default aan een veld geven (taal – engels bv).
Je kunt een taxonomie zo instellen dat je een bericht aan de eigenaar van de taxonomie stuurt met vraag term toe te voegen mocht iemand het gevoel hebben dat er wat ontbreekt..
Vrije termen: zodra je gaat tikken geeft het systeem je suggesties van de vrije termen die anderen hebben toegevoegd en die met dezelfde letters beginnen.

Beheer taxonomie
Niet iedereen mag items toevoegen
Zodra de term is toegevoegd door de beheerder  (is vrij simpel) is de term meteen toe te kennen.
Het is wel aan te bevelen vooraf goed na te denken over welke termen je in de taxonomie hebt.
Meestal worden die vastgesteld door een beperkt groepje,en in  het gebruik komen andere weer zaken tegen die ze erbij willen hebben. Je kunt het beste het systeem zo inrichten dat dat oo kan, voorkom, zeker als je onderwerpen heel specifiek zijn, dat je er niets aan mag veranderen. Dialoog met de gebruiker blijft nodig.
Je moet het maken van een taxonomie zo inrichten dat je het samen met de deelnemers doet.

Folksonomie promoveren tot taxonomie is hele krachtige methode: het kan zijn dat het maken van een taxonomie vooraf zo lastig is, dat je er niet uit komt .Wat dan een methode is om mensen termen te laten invullen die ze zelf willen. Door een iteratief proces van steeds een taxonomie te proberen te maken van de ingevoerde termen toegevoegd kom je van daaruit tot een geheel dat de gebruikers aanspreekt : dat stimuleert het gebruik ook.
Je moet een heel strak beheer hierin hebben: 1 of 2 mensen die hier steeds mee bezig zijn en dat onderhouden. Werkt anders niet.

Facetnavigatie is het zoeken op meerdere termen; dat bestaat niet in SP, je kunt maar op 1 term inperken.

Content type = daarin definieer je allerlei zaken als: naam document, metadataeigenschappen (site klommen), informatiebeleid, workflow. Door bewaartermijnen te definiëren kun je de hoeveelheid informatie hiermee binnen de perken houden: bewaar alleen wat zinvol is.
Audit logging hoort hier ook bij: daaraan kun je zien wanneer document geopend wordt, door wie etc.
Barcodes zitten hier: dat is ideaal voor binnenkomende post.

Vraag: Kan SP postscanning aan?
Antwoord: dat ligt aan scansofware. Zo’n postocument kan wel in SP ingevoerd worden via de scansoftware en in een documentlibrary geplaatst worden (een projectmap bijvoorbeeld) en dan kan op basis van die projectmap automatische alerts verstuurd worden aan de mensen die zich bij die library hebben opgegeven.
Het zwakke van het systeem is dat het alleen een Pull heeft: de Push hebben ze eruit gehaald. Dat wil zeggen dat je zelf je informatie moet halen (lees je moet jezelf actief abonneren op een map) , je kunt het een ander niet aanbieden.

Dossiers
In dossierbeheer kun je zelf metadata beheren die je daarvoor nodig hebt: zo kun je aan een bibliotheek meerdere dossiers hangen.
Je kunt ook externe systemen koppelen en inlezen als metadata.
Aan een dossier kun je documenten toevoegen. Bv offerte + bijlage.
Dan krijg je een lijst als in verkenner bv met daarboven de dossier info.
In de metagegevens van een dossier kan ook een beperking staan van de document types die je mag toevoegen aan dat dossierbepaalde dossier.
De metadata is afhankelijk van wat je toevoegt, en bij elk type inhoud kunnen anderen gegevens horen. Aan een klantdocument wil je misschien andere gegevens toevoegen dan aan een offerte:  Metadata kan dus afhankelijk zijn van de soort content.
Document set.

Het ids mogelijk een Template te maken (in Word bv) en dat in een dossier stoppen, en daarmee kun je dan he nieuwe documenten maken.
Voor de eindgebruikers kun je het op deze manier zo gemakkelijk mogelijk maken: als je vanuit het dossier Word opstart zie je de metadata velden die daarbij horen. bovenaan staan. Als je de gegevens in de tekst gaat invullen, zet de template die als metadata weg in de velden erboven. Wanneer je het document bewaard zet Word het ook op de goede plek in het dossier neer, over de mappenstructuur -waar je het gaat bewaren- hoef je niet meer over te denken. Je hebt een project met een dossier: als je daarop klikt om documenten aan te maken zit je meteen in de goede structuur met de juiste templates. wanneer het tenminste tevoren goed is ingesteld
In Windows 7 is SP helemaal geïntegreerd: vanuit verkenner kun je meteen naar dossier toe zonder eerst SP te hoeven starten. Die documenten staan dus NIET lokaal. Alles wat je normaal met verkenner kan doen, kun je hier ook doen.

Meest krachtig onderdeel van de integratie: kies een nieuw document en voeg meteen in een klap de metadata al toe bij het openen van het document.  Voorheen nam men bij voorbeeld een oud document en wijzigde daarin de gegevens: dat is dus niet meer nodig en zeer af te raden. Op deze manier heb je snel het nieuwe document volgens de juiste template.
Werkt in Excel precies hetzelfde.

Workflow die bij dat document hoort kun je aan dat Word document hangen.

Het duurt lang voor het goed gaat werken: de mensen zijn gewend aan het werken met filesysteem.
Eigenlijk zeg je dat je geen folders moet maken, maar dan ga je vervolgens weer dossier maken die op fileserver systemen lijken. Dat is een beetje tegenstrijdig..
Invoeren SP is 20% implementatie, 80% cultuuromslag.

  • Metadata kun je aan alles hangen wat je toevoegt
  • Profielen maken, je kunt ratings toevoegen, en bij ranking wordt daarmee rekening gehouden.
  • SP is een DMS voor de massa: daarnaast wil het management een goed beheerssysteem, SP knoopt die twee aan elkaar
  • Volgens Maarten kun je SP zeker gebruiken als archiefsysteem!
  • Je hebt een technisch beheerder en een IT beheerder nodig.

Volgens mij is hij de eerste ITer die ik tegenkom die volmondig zegt dat metadata (en het verrijken van gegevens) belangrijk is (zijn)

————

Een interessante avond, gevolgd door een gezellig tapas etentje.
Wel veel geleerd.

Presentatie van Maarten

Maarten laat demo’s zien, zaal luistert, D blogt door :

Sharepoint 2010: do’s en do not’s van metadateren

2 Reacties

Joyce van Aalten, zelfstandig adviseur van Invenier zoomt in op de do’s en do not’s van metadateren in het algemeen, en binnen SharePoint in het bijzonder.
ZIN bijeenkomst 24 maart.

Joyce heeft al meer geschreven over dit onderwerp op haar blog:

… dus ik ben benieuwd!

———————

Invenier is van t latijnse invenire = vinden (de informatie)

Metadata is weer helemaal in: lange tijd is dat t domein van de bibliothecarissen geweest. Met opkomst van Google vond men metadateren niet meer zo van belang, met Google kon je immers ook zonder dat alles doorzoeken. Maar dat bleek uiteindelijk toch niet zo handig.
Redenen waarom metadata weer terugkwam in de belangstelling:

  • tagging kwam op, gebruikers gingen zelf trefwoorden toekennen: daarmee werd ook de gedachte aan metadata weer geintroduceerd.
  • facetnavigatie heeft metadata nodig
  • semantisch web : daar zitten thesauri, ontologieen achter, netwerken van metadata
  • linked open data

De helft van de aanwezige mensen werkt al met SP, de andere helft gaat ermee beginnen.

Sharepoint is een platform van Microsoft voor het samenwerken met documenten, een platform waarmee je ook websites en wiki’s ed kunt maken.
Er is een groot verschil met de 2007 versie: daarmee kon je met metadata zowat niets: je kon wel wat ‘properties’ aangeven, maar geen hiërarchische relaties. Al snel bleek dat een flinke tekortkoming van het systeem en met 2010 is een ‘term store’ geintroduceerd.
Sharepoint kun je zien als een bak met veel ongestructureerde documenten, en daarmee kan het goed werken, maar SP is niet geschikt voor het ‘handlen’ van een processysteem: het is geen vervanger voor SAP.
Je kunt mensen rechten geven op bibliotheken, zonder dat je ze CRM in laat gaan, en dat scheelt je licenties (geld).
Verschil tussen gestructureerde en ongestructureerde data.
In de 2010 versie is er een gedeelte waar het centrale beheer van de metadata zit, maar daarnaast is er een mogelijkheid tot het toekennen van vrije trefwoorden (tags).
Centraal beheer van metadata:

  1. hiërarchie
  2. synoniemen
  3. scope note

————————————–

Do’s en don’ts

Opbouw:
Het gaat niet goed gaat als je denkt dat installeren = implementeren. Of wanneer je vooraf niet hebt nagedacht over metadata
Wat je beter wel kunt doen is een informatie-architectuur opstellen en het beheer regelen.

Folders:
Een klassieke fout is het werken in folders: folders je kun je wel maken documentbibliotheken en vaak zie je dan ook dat mensen hun hele mappenstructuur kopiëren naar de nieuwe omgeving, want dat systeem is vertrouwd.
Beter is het echter om inspiratie voor metadata uit de bestaande folderstructuur te halen, en de documenten zelf niet in folders op te bergen.
(note to self: waarom eigenlijk?)

Hoeveelheid
Je kunt het invoeren van heel veel metadata verzinnen, maar dat is niet aan te bevelen: de gebruikers gaan die niet invullen.
Beter is het om te bedenken waar de gebruiker op wil zoeken, en metadata aan content types (informatiesoorten: offerte, boek, rapport) te koppelen: maak de metadata daarvan afhankelijk. Daardoor kun je het aantal beperken.
Je kunt de metadata van de klant eraan vast hangen.
Metadata die aan PDF/a hangt wordt niet automatisch opgenomen in Sharepoint: MS heeft dat niet mogelijk gemaakt (controverse met Adobe). Externe metadata aan foto’s worden wel opgenomen.

Als je een taxonomie hebt met een hiërarchische structuur kan SP die wel overnemen, maar de synoniemen neemt hij dan niet mee. Het aantal nivo’s is ook gelimiteerd: max 7 nivo’s. (dat is sowieso al heel veel trouwens)

Verplicht stellen van metadata kun je beter niet teveel doen. De gebruikers zijn heel slim in het omzeilen van dit soort zaken: ze doen dat gewoon niet, of ze vullen ‘overig’ in, of ze slaan het document zelf lokaal op.
Beter is het om heel goed na te denken over welke metadata beslist nodig is en alleen kritische metadata verplichten.
Maak het zo gemakkelijk mogelijk om dat te doen: bv koppeling met Word.

Terugzoeken
Toekennen van metadata heeft een doel: terugvindbaar maken. Maar er zijn meer mogelijke doelen: gebruik de metadata niet alleen voor zoeken, maar ook voor de navigatie. Zet metadata slim in voor filtering en of zoekschermen. Zodat bv synoniemen worden meegenomen.

Taxonomie en tagging
Beter niet een van de twee kiezen, maar beiden. Vooral niet de gemakkelijkst weg kiezen en de gebruiker alles zelf te laten invullen en dan denken dat het wel goed zal komen, dat is nl niet het geval.
Beter is het om slimme combinaties te maken: het ene veld vrij, het andere uit een taxonomie. Sluit aan bij het type gebruikers dat je hebt, de content en het type organisatie. Dat is bij elke organisatie anders.
Afhankelijk van het domein kan bv de taal snel veranderen, in dat geval kun je beter taggen dan met een taxonomie werken.

Ten slotte
Er zijn kansen voor de informatieprofessional rondom dit thema: de IPer is bij uitstek iemand die van metadata verstand heeft, maar deze moet zich wel in SP verdiepen. IT denkt er vaak niet aan om je/ een IPer in te schakelen: biedt je aan!
Neem een rol bij inrichting en beheer. (Metadata moet beheerd worden en blijven)

Er komt een opleiding op dit gebied, in de zomer can 2011 vanuit de GO. (Joyce gaat dat doen): ‘Sharepoint voor de informatieprofessional.’

Teamsites kun je aanmaken: iedereen kan er een aanmaken op elk gewenst moment voor elk project. Maar wat doe je ermee als het project afgesloten is? Daar moet iets van beheer op komen.

SP kan veel, maar van alles maar een beetje.

Tip: zorg dat Sharepoint geen IT feestje wordt want dan mislukt het gegarandeerd.

Presentatie Joyce op Slideshare

Joyce vertelt, zaal luistert, D blogt 😉 :

Sharepoint 2010 en metadatering : proloog

Laat een reactie achter

Het ZIN is het Zuidelijk Informatie Netwerk een platform voor informatieprofessionals, woonachtig en/of werkzaam in Limburg, Noord-Brabant, Vlaanderen of Zeeland.
Dat is natuurlijk een acroniem waar je leuke dingen mee kunt doen.
Ik woon dan wel niet (meer) in het zuiden, maar deze bijeenkomst: ZIN in Sharepoint leek me toch heel interessant.

De bijeenkomst van 24 maart 2011 is deel 1 van 2 happenings van het ZIN over Sharepoint 2010. De volgende is 23 juni 2011.

Op naar Eindhoven dus voor deze 2 lezingen:

  • Joyce van Aalten, zelfstandig adviseur –Invenier–  zoomt in op de do’s en do not’s van metadateren in het algemeen, en binnen SharePoint in het bijzonder.
  • Maarten van den Dungen, Information Worker Consultant bij Macaw, zal ingaan op de problemen die vaak ontstaan na de explosieve groei van het begin.

Van beide lezingen ga ik een aparte blog  proberen te maken.

Voor en na de lezing is er wat t eten en te drinken. … en te netwerken natuurlijk.

We zitten in een klein zaaltje in de Kerkstraat, terwijl buiten de zon schijnt en de terrasjes vol zitten.
Er zijn ongeveer 22 belangstellenden, en ze komen overal vandaan.

Na de koffie en thee met croissants heet Charles Lavell gaan we beginnen.

Sharepoint 2010 als bibliotheekcatalogus: kan het?

6 Reacties

Onze IT kwam met de vraag of we de bibliotheekcatalogus niet willen laten omzetten naar Sharepoint 2010: dan zijn we in elk geval nog van enige ondersteuning verzekerd.
Wel… ik weet zo goed als niets van Sharepoint: ben als een razende aan ’t inlezen en uitproberen nu.
Op internet is er niet veel over te vinden, en de collega’s die ik ernaar vroeg waren op zijn hoogst weifelend. Kan het? ‘To a hammer everything looks like a nail‘ hoorde ik twee mensen zeggen.  Sharepoint wordt door de IT gezien als de haarlemmerolie van de 21e eeuw.

Ervaren collega’s waarschuwen me wel dat elke 3 jaar een nieuwe SP update komt, en dat je dan je hele site moet aanpassen. Met name de web parts geven dan gedonder, maar dat zouden we dus toch hebben…
Mijn eigen twijfels omvatten naast of het überhaupt kan -kun je een catalogusrecord als sharepointdocument zien?- ook het ontbreken aan udates en toevoegen van nieuwe functionaliteit vanuit het oogpunt van een catalogus-programmeur.

Aan de andere kant, als het het integreert zou je een workflowkunnen opzetten die beter bij het primaire proces aansluit,  als je het voor elkaar krijgt.
En ik ben er  nooit vies van om iets te proberen.

Laat ik eerst maar eens een lijstje maken met de functionaliteiten die onze catalogus nu heeft, en die ik graag in SP terug wil zien. Afhankelijk daarvan kan de IT dan beslissen of we inderdaad door mogen gaan met ons eigen programma en dat inbouwen in SP, of dat we de hele kaartenbak zelf er in leegkieperen.
We hebben nu een catalogus van 400.000 records: metadata met daaraan gekoppeld zo’n 200 GB full-text meestal in PDFs. Dat is geen kattenpis.

Functionaliteiten
Structuur:

  • velden: herhaalbaar, onbeperkt van lengte
  • woord  (titel) en phrase (auteur) indexen
  • tabellen en indexen gekoppeld aan bepaald velden (elk veld eigen index / evt tabel)
  • zoek/vervang per veld over zoekselectie
  • kopieren record / kopieren velden uit ander rcord
  • nu koppeling op basis van http naar full-text: ?

Invoer

  • afzonderlijk item: via views (invoerschermen op basis van materiaalsoort & locatie -nu 60- met deels vooringevoerde velden)
  • tabellen en indexen  om invoer losse items consistent te houden
  • bulk: uitvoerformaat Pica – MOPC – RIS – selectie XML eigen uitvoer (zowel compleet record als selectie velden)
  • overschrijven / aanvullen van records op basis van bep velden met unieke inhoud (PPN / ID)

Uitvoer

  • diverse formaten lang: (complete record & selectie velden in) XML – Pica – APA – RIS – Vancouver – ISBD
  • diverse formaten kort (om lijsten te maken): selectie van velden zelf vooraf samen te stellen & aan te vullen
  • dynamische links – RSS (zie zoekacties)
  • inversie auteursnamen (Vries, S.C. de ->  S.C. de Vries)

Zoeken

  • in basisindex (door onszelf te definiëren wat erin mag & aan te passen)
  • in diverse combinaties van velden (auteur + editor / uitgever + corporatie) vooraf gedefineerd (door onself aan te vullen)
  • in elk veld afzonderlijk
  • via dynamische links / RSS van zoekactie
  • zoekgeschiedenis: tijdens sessie blijven zoekacties bewaard – &  wisoptie- om te kunnen combineren AND / OR / NOT / Whithin /genest
  • aanvinken uit zoekactie wat je wilt bewaren alles / niets / selectie
  • zoekactie (voorgedefinieerd of on-the-fly) bewaren als bestand / dynamische link / RSS
  • zoeken beperken tot materiaalsoort / al dan niet digitaal

Leen

  • lenersbestand (LDAP?)
  • indien LDAP dan seintje bij aanstaande vertrek lener
  • uitleen – rappel – innemen: meteen vanuit record, per item en als bulk
  • overzicht uitgeleende items per lener
  • ibl: (apart formaat, niet in catalogus, wel gekoppeld aan leners) reservering (waar / voor wie / NCC nr)   – ontvangst – teruggestuurd + alle data daarvan)

(Tijdschriften)

  • leveranciersbestand
  • info over titel
  • ontvangst – rappel
  • circulatiebriefjes

Bestel

  • leveranciersbestand (zelfde als voor tijdschriften). Kan CRM zijn, maar mogelijkheid voor leverancier niet in CRM
  • bestelling gekoppeld aan record: te zien / aan te klikken vanuit record
  • notatie ontvangst : datum, aantal
  • overzicht van openstaande / ontvangen bestellingen per leverancier
  • bestelinformatie: voor wie besteld naam + afdeling (kan LDAP zijn), datum

Vergeet ik nog wat?

Iemand nog goede ideeën?